Επισκεπτόμαστε το λαογραφικό μουσείο της Καλλιμασιάς και παρακολουθούμε το πρόγραμμα «ο Μαστιχούλης» που σχετίζεται με το μοναδικό προϊόν της Χίου την μαστίχα (λόγος που το κάστρο γνώρισε πολλούς κατακτητές).
Κάποτε τα πολύ παλιά χρόνια, ζούσε σ΄ένα χωριό της Χίου, την
Καλλιμασιά, μια όμορφη κοπέλα, που ήταν λεπτή και λυγερή με λαμπρό
σαν τον ήλιο πρόσωπο, που είχε μαύρα μεγάλα μάτια και μακριά μαύρα
μαλλιά πλεγμένα σε 2 μακριές πλεξούδες, που έβγαιναν δεξιά κι αριστερά
απ’ το κεντημένο μαντήλι που φορούσε στο κεφάλι της.Γιατί τότε οι
κοπέλες φορούσαν μακριές φούστες με υφαντά άσπρα πουκάμισα, ποδιές
στολισμένες με κεντίδια και στο κεφάλι ένα μαντήλι κεντημένο με όμορφα
σχέδια.
Αυτή την όμορφη κοπέλα, που την έλεγαν Πλουμή, μια μέρα που πήγε
στη βρύση του χωριού να πάρει νερό με την στάμνα της, την είδε ένα
παλικάρι, ο Μαθιός και την ερωτεύτηκε.
Πήγε λοιπόν στον πατέρα της και του ζήτησε να την παντρευτεί. Κι έτσι
έγινε.Μια μέρα του Μάη έγινε ο γάμος του Μαθιού με την όμορφη Πλουμή.
Η νύφη φορούσε ένα άσπρο νυφικό φόρεμα κι ο γαμπρός την
παραδοσιακή φορεσιά του νησιού με την μαύρη βράκα, την άσπρη
πουκαμίσα και το κεντητό γιλέκο.
Μετά τον γάμο, ακολούθησε γλέντι τρικούβερτο στην πλατεία του χωριού
κι αργότερα οι δυο νέοι πήγαν στο σπιτικό τους για να ξεκινήσουν τη νέα
τους ζωή.
Το σπίτι τους ήταν γεμάτο από τα προικιά της Πλουμής που ξεχείλιζαν στο
σκαλιστό σεντούκι κι ήταν όλα φτιαγμένα από την χρυσοχέρα νύφη.
Το σπίτι είχε μια κουζίνα, όπου σε χτιστό φούρνο που έκαιγαν ξύλα η
Πλουμή έψηνε κάθε μέρα φρέσκο ψωμί , που το ζύμωνε με το σιτάρι που
έπαιρναν από τα χωράφια τους, αλώνιζαν στο αλώνι τους κι έκαναν
αλεύρι στον αλευρόμυλο. Το φαγητό το μαγείρευε σε μια γκαζιέρα (και
μαγείρευε υπέροχα σε κεραμικά σκεύη που αγόραζε από τον
αγγειοπλάστη) γιατί τότε δεν υπήρχε ακόμα ηλεκτρικό ρεύμα και μετά το
έβαζαν σε ένα μεγάλο φανάρι για να το προστατέψουν από τα έντομα.
Στο σαλόνι και την καλή τραπεζαρία η πλουμή είχε στολισμένα τα υφαντά
και τα κεντήματά της κι εκεί κερνούσε φίλους και συγγενείς που ερχόταν
επίσκεψη σε κάθε γιορτή και γλεντούσαν με τους δίσκους του
γραμμόφωνου.
Στην κρεβατοκάμαρη , πάνω από το σιδερένιο κρεβάτι, είχε βάλει τα
στέφανα του γάμου τους, απέναντι από το εικονοστάσι με τους Αγίους που
την βοήθησαν να γεννήσει τα δυο μωρά της, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι που
κοιμόταν ήσυχα μέσα στη ξύλινη κούνια- λίκνα το καθένα. Κι εκεί στον
Print to PDF without this message by purchasing novaPDF (http://www.novapdf.com/)
τοίχο το ρολόι κούκος έδειχνε την ώρα που θα γύριζε κουρασμένος από τα
χωράφια ο καλός της ο Μαθιός.
Εκεί λοιπόν στο σπίτι τους που ζέσταινε το χειμώνα ένα μαγκάλι, ζούσαν
χαρούμενοι κι αγαπημένοι.
Δίπλα από την κρεβατοκάμαρη, είναι το δωμάτιο που τη ρόκα, το αδράχτι
για να κάνει το νήμα από το μαλλί των προβάτων, με τους αργαλειούς που
φτιάχνει τα υφαντά υφάσματα για να τα κόψει και τα ράψει μετά ρούχα για
τα παιδιά , για κείνην και τον άντρα της γιατί τότε δεν υπήρχαν στο χωριό
μαγαζιά με έτοιμα ρούχα.Κι όταν τα ρούχα λερωνόταν η, η Πλουμή τα
έπλενε σε σκάφη κι αφού στέγνωναν στον ήλιο , τα ομορφοσιδέρωνε
μ΄ένα σίδερο γεμάτο αναμμένα κάρβουνα.
Μα ούτε παπουτσίδικα υπήρχαν, αλλά όταν χρειαζόταν παπούτσια
πήγαιναν στον τσαγκάρη κι αυτός έπαιρνε τα μέτρα του ποδιού και με τα
εργαλεία του έφτιαχνε τα παπούτσια.
Κάθε Κυριακή ο Μαθιός έπαιρνε την Πλουμή και τα παιδιά του και
πήγαιναν στην πλατεία του χωριού για να δουν παράσταση Καραγκιόζη
και μετά πήγαιναν στο Καφενείο για να πιουν δροσερή πορτοκαλάδα μιας
και στο καφενείο υπήρχε το μοναδικό ψυγείο που πάγωνε τα αναψυκτικά
πάνω σε κολώνες πάγου (γιατί δεν υπήρχαν ακόμα ηλεκτρικά ψυγεία).
Στο πανηγύρι του χωριού παίζανε μουσική οι μουζικάντηδες με τα βιολιά
και τ΄άλλα όργανα κι ο λεβέντης ο Μαθιός χόρευε και καμάρωνε την
όμορφη Πλουμή του.
Αργότερα, όταν ήρθε το ηλεκτρικό ρεύμα στο χωριό, ήρθε κι ο σινεματζής,
που έφερε μια μηχανή και πρόβαλε στον τοίχο ταινίες του σινεμά.
Ο Μαθιός εκτός από τα χωράφια ήταν κα σπουδαίος σιδεράς κι είχε πολλά
εργαλεία, που μ΄αυτά έφτιαχνε κάγκελα κι άλλα σιδερένια αντικείμενα κι
έτσι έβγαζε χρήματα για να ζήσει την οικογένειά του.
Κάθε Οχτώβρη όμως, πήγαινε στον ελαιώνα τους, μάζευε τις ελιές και τις
μετέφερε με το κάρο του, μέσα σε μεγάλα κοφίνια, στο ελαιοτριβείο, τις
έτριβε κι έτσι είχαν το λάδι της χρονιάς για το φαγητό. Επίσης πήγαινε τα
σύκα και τα σταφύλια στο αποστακτήριο κι έφτιαχνε σούμα για να κερνά
τους φίλους και τους συγγενείς που ερχόταν στο σπιτικό τους.
Μια μέρα καθώς η Πλουμή πήγε στο πηγάδι να βγάλει νερό για να ποτίσει
τα ζώα τους ( γιατί είχαν στο χωράφι κότες για τ΄αυγά των παιδιών,
κατσίκα για το τυράκι τους, γελάδια για το γάλα τους κι ένα γάιδαρο για τις
μετακινήσεις τους-καθώς τότε δεν είχαν αυτοκίνητα) την ειδοποίησαν ότι
ένας θείος της από την Αμερική, της έστειλε ένα ξύλινο μπαούλο. ΄Όταν το
Print to PDF without this message by purchasing novaPDF (http://www.novapdf.com/)
άνοιξε η Πλουμή πρώτα απ΄όλα θαύμασε την όμορφη ζωγραφιά που είχε
από μέσα το καπάκι του και μετά χάρηκε πολύ για τα όμορφα δώρα που
είχε στείλει ο θείος της στα νεογέννητα μωρά της.
Η Πλουμή για να ευχαριστήσει το θείο της, πήγε σε φωτογράφο κι έφτιαξε
μια μεγάλη φωτογραφία του και την έβαλε στον τοίχο του σπιτιού της,
όπου υπήρχαν πολλές φωτογραφίες κι άλλων συγγενών και φίλων.
Κι ‘όταν ξεκίνησε ο άγριος πόλεμος με τους Γερμανούς, ο Μαθιός πήρε το
τουφέκι του , όπως κι οι άλλοι συγχωριανοί, φίλησε την κυρά του και πήγε
να πολεμήσει.
Η δε Πλουμή, πήγε στον κηροποιό, αγόρασε κεριά κι άναβε κάθε μέρα ένα
κερί στην Παναγιά για να γυρίσει πίσω γερός ο άντρας της.
Κι έτσι έγινε! Μια μέρα ο πόλεμος τελείωσε κι ο Μαθιός γύρισε πίσω στην
οικογένειά του γερός και δυνατός κι έγινε ένα γλέντι στο χωριό τους, που
όμοιό του δεν είχε ματαγίνει!
Print to PDF without this message by purchasing novaPDF (http://www.novapdf.com/)
Εκεί 'έχουμε την ευκαιρία να έρθουμε σ΄επαφή με εργαλεία και εικόνες από παλιά ξεχασμένα επαγγέλματα και να φωτογραφηθούμε σε γωνιές που παραπέμπουν σ΄αυτά.
ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΗΣ
ΑΓΡΟΤΗΣ ΣΤΟ ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟ
ΑΓΡΟΤΗΣ ΣΤΟ ΧΩΡΑΦΙ
ΒΙΟΛΙΣΤΗΣ
ΚΑΛΑΘΑΣ
ΚΑΦΕΤΖΗΣ
ΚΗΡΟΠΟΙΟΣ
ΛΟΥΣΤΡΟΣ
ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΣΕ ΠΑΝΗΓΥΡΙ
ΜΠΑΚΑΛΗΣ
ΜΠΑΡΜΠΕΡΗΣ
ΜΠΕΚΡΗΔΕΣ
ΝΤΑΟΥΛΙΕΡΗΣ
ΠΕΤΑΛΩΤΗΣ
ΡΑΦΤΗΣ
ΣΙΔΕΡΑΣ
ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ
ΧΑΣΑΠΗΣ
Και μέσα από τις διάφορες γωνιές που θύμισαν ένα σπίτι τα παλιά χρόνια, φανταστήκαμε πώς θα ήταν η ζωή τότε.
ΠΡΩΙ -- ΠΡΩΙ Η ΝΟΙΚΟΚΥΡΑ ΣΤΡΩΝΕΙ ΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ
ΜΕΤΑ ΠΑΕΙ ΜΕ ΤΗ ΣΤΑΜΝΑ ΤΗΣ ΣΤΟ ΠΗΓΑΔΙ ΓΙΑ ΝΕΡΟ
ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑΝΑΙ ΚΑΘΑΡΟ ΚΙ ΕΝΑ ΣΚΟΥΠΙΣΜΑ ΤΟ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ
ΩΧ ! ΗΡΘΑΝ ΟΙ ΚΟΥΤΣΟΜΠΟΛΕΣ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΓΙΑ ΝΑ
ΠΟΥΝ ΤΑ ΝΕΑ
ΟΜΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΤΟΙΜΑΣΕΙ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΕΝΕΙΑ
ΚΑΙ ΝΑ ΜΠΑΛΩΣΕΙ ΤΑ ΣΧΙΣΜΕΝΑ ΡΟΥΧΑ
ΝΑ ΕΤΟΙΜΑΣΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΥΦΑΝΤΑ ΣΤΟΝ ΑΡΓΑΛΕΙΟ
ΝΑ ΚΟΠΑΝΙΣΕΙ ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ ΤΑ ΚΑΡΥΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΛΥΚΟ
ΠΟΥ ΘΑ ΣΕΡΒΙΡΕΙ ΣΤΟ ΚΑΛΟ ΤΟ ΣΕΡΒΙΤΣΙΟ
ΣΤΙΣ ΦΙΛΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΡΘΟΥΝ ΓΙΑ ΒΕΓΓΙΕΡΑ
ΟΜΩΣ Η ΩΡΑ ΠΕΡΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΩΡΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΟΙΜΗΘΕΙ
ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΕΙ ΧΡΟΝΟ ΚΑΙ Ν΄ΑΣΧΟΛΗΘΕΙ, ΠΑΡΕΑ
ΜΕ ΤΗΝ ΦΙΛΗ ΤΗΣ, ΜΕ ΤΟ ΚΑΘΑΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΜΑΣΤΙΧΙΟΥ
Μέσα στο μουσείο βλέπουμε να ζωντανεύει η ιστορία
του Μαθιού και της Πλουμής
( όπως γράφτηκε από την νηπιαγωγό Πόπη Ποριώτη)
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΛΛΙΜΑΣΙΑΣ
Καλλιμασιά, μια όμορφη κοπέλα, που ήταν λεπτή και λυγερή με λαμπρό
σαν τον ήλιο πρόσωπο, που είχε μαύρα μεγάλα μάτια και μακριά μαύρα
μαλλιά πλεγμένα σε 2 μακριές πλεξούδες, που έβγαιναν δεξιά κι αριστερά
απ’ το κεντημένο μαντήλι που φορούσε στο κεφάλι της.Γιατί τότε οι
κοπέλες φορούσαν μακριές φούστες με υφαντά άσπρα πουκάμισα, ποδιές
στολισμένες με κεντίδια και στο κεφάλι ένα μαντήλι κεντημένο με όμορφα
σχέδια.
Αυτή την όμορφη κοπέλα, που την έλεγαν Πλουμή, μια μέρα που πήγε
στη βρύση του χωριού να πάρει νερό με την στάμνα της, την είδε ένα
παλικάρι, ο Μαθιός και την ερωτεύτηκε.
Πήγε λοιπόν στον πατέρα της και του ζήτησε να την παντρευτεί. Κι έτσι
έγινε.Μια μέρα του Μάη έγινε ο γάμος του Μαθιού με την όμορφη Πλουμή.
Η νύφη φορούσε ένα άσπρο νυφικό φόρεμα κι ο γαμπρός την
παραδοσιακή φορεσιά του νησιού με την μαύρη βράκα, την άσπρη
πουκαμίσα και το κεντητό γιλέκο.
Μετά τον γάμο, ακολούθησε γλέντι τρικούβερτο στην πλατεία του χωριού
κι αργότερα οι δυο νέοι πήγαν στο σπιτικό τους για να ξεκινήσουν τη νέα
τους ζωή.
Το σπίτι τους ήταν γεμάτο από τα προικιά της Πλουμής που ξεχείλιζαν στο
σκαλιστό σεντούκι κι ήταν όλα φτιαγμένα από την χρυσοχέρα νύφη.
Το σπίτι είχε μια κουζίνα, όπου σε χτιστό φούρνο που έκαιγαν ξύλα η
Πλουμή έψηνε κάθε μέρα φρέσκο ψωμί , που το ζύμωνε με το σιτάρι που
έπαιρναν από τα χωράφια τους, αλώνιζαν στο αλώνι τους κι έκαναν
αλεύρι στον αλευρόμυλο. Το φαγητό το μαγείρευε σε μια γκαζιέρα (και
μαγείρευε υπέροχα σε κεραμικά σκεύη που αγόραζε από τον
αγγειοπλάστη) γιατί τότε δεν υπήρχε ακόμα ηλεκτρικό ρεύμα και μετά το
έβαζαν σε ένα μεγάλο φανάρι για να το προστατέψουν από τα έντομα.
Στο σαλόνι και την καλή τραπεζαρία η πλουμή είχε στολισμένα τα υφαντά
και τα κεντήματά της κι εκεί κερνούσε φίλους και συγγενείς που ερχόταν
επίσκεψη σε κάθε γιορτή και γλεντούσαν με τους δίσκους του
γραμμόφωνου.
Στην κρεβατοκάμαρη , πάνω από το σιδερένιο κρεβάτι, είχε βάλει τα
στέφανα του γάμου τους, απέναντι από το εικονοστάσι με τους Αγίους που
την βοήθησαν να γεννήσει τα δυο μωρά της, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι που
κοιμόταν ήσυχα μέσα στη ξύλινη κούνια- λίκνα το καθένα. Κι εκεί στον
Print to PDF without this message by purchasing novaPDF (http://www.novapdf.com/)
τοίχο το ρολόι κούκος έδειχνε την ώρα που θα γύριζε κουρασμένος από τα
χωράφια ο καλός της ο Μαθιός.
Εκεί λοιπόν στο σπίτι τους που ζέσταινε το χειμώνα ένα μαγκάλι, ζούσαν
χαρούμενοι κι αγαπημένοι.
Δίπλα από την κρεβατοκάμαρη, είναι το δωμάτιο που τη ρόκα, το αδράχτι
για να κάνει το νήμα από το μαλλί των προβάτων, με τους αργαλειούς που
φτιάχνει τα υφαντά υφάσματα για να τα κόψει και τα ράψει μετά ρούχα για
τα παιδιά , για κείνην και τον άντρα της γιατί τότε δεν υπήρχαν στο χωριό
μαγαζιά με έτοιμα ρούχα.Κι όταν τα ρούχα λερωνόταν η, η Πλουμή τα
έπλενε σε σκάφη κι αφού στέγνωναν στον ήλιο , τα ομορφοσιδέρωνε
μ΄ένα σίδερο γεμάτο αναμμένα κάρβουνα.
Μα ούτε παπουτσίδικα υπήρχαν, αλλά όταν χρειαζόταν παπούτσια
πήγαιναν στον τσαγκάρη κι αυτός έπαιρνε τα μέτρα του ποδιού και με τα
εργαλεία του έφτιαχνε τα παπούτσια.
Κάθε Κυριακή ο Μαθιός έπαιρνε την Πλουμή και τα παιδιά του και
πήγαιναν στην πλατεία του χωριού για να δουν παράσταση Καραγκιόζη
και μετά πήγαιναν στο Καφενείο για να πιουν δροσερή πορτοκαλάδα μιας
και στο καφενείο υπήρχε το μοναδικό ψυγείο που πάγωνε τα αναψυκτικά
πάνω σε κολώνες πάγου (γιατί δεν υπήρχαν ακόμα ηλεκτρικά ψυγεία).
Στο πανηγύρι του χωριού παίζανε μουσική οι μουζικάντηδες με τα βιολιά
και τ΄άλλα όργανα κι ο λεβέντης ο Μαθιός χόρευε και καμάρωνε την
όμορφη Πλουμή του.
Αργότερα, όταν ήρθε το ηλεκτρικό ρεύμα στο χωριό, ήρθε κι ο σινεματζής,
που έφερε μια μηχανή και πρόβαλε στον τοίχο ταινίες του σινεμά.
Ο Μαθιός εκτός από τα χωράφια ήταν κα σπουδαίος σιδεράς κι είχε πολλά
εργαλεία, που μ΄αυτά έφτιαχνε κάγκελα κι άλλα σιδερένια αντικείμενα κι
έτσι έβγαζε χρήματα για να ζήσει την οικογένειά του.
Κάθε Οχτώβρη όμως, πήγαινε στον ελαιώνα τους, μάζευε τις ελιές και τις
μετέφερε με το κάρο του, μέσα σε μεγάλα κοφίνια, στο ελαιοτριβείο, τις
έτριβε κι έτσι είχαν το λάδι της χρονιάς για το φαγητό. Επίσης πήγαινε τα
σύκα και τα σταφύλια στο αποστακτήριο κι έφτιαχνε σούμα για να κερνά
τους φίλους και τους συγγενείς που ερχόταν στο σπιτικό τους.
Μια μέρα καθώς η Πλουμή πήγε στο πηγάδι να βγάλει νερό για να ποτίσει
τα ζώα τους ( γιατί είχαν στο χωράφι κότες για τ΄αυγά των παιδιών,
κατσίκα για το τυράκι τους, γελάδια για το γάλα τους κι ένα γάιδαρο για τις
μετακινήσεις τους-καθώς τότε δεν είχαν αυτοκίνητα) την ειδοποίησαν ότι
ένας θείος της από την Αμερική, της έστειλε ένα ξύλινο μπαούλο. ΄Όταν το
Print to PDF without this message by purchasing novaPDF (http://www.novapdf.com/)
άνοιξε η Πλουμή πρώτα απ΄όλα θαύμασε την όμορφη ζωγραφιά που είχε
από μέσα το καπάκι του και μετά χάρηκε πολύ για τα όμορφα δώρα που
είχε στείλει ο θείος της στα νεογέννητα μωρά της.
Η Πλουμή για να ευχαριστήσει το θείο της, πήγε σε φωτογράφο κι έφτιαξε
μια μεγάλη φωτογραφία του και την έβαλε στον τοίχο του σπιτιού της,
όπου υπήρχαν πολλές φωτογραφίες κι άλλων συγγενών και φίλων.
Κι ‘όταν ξεκίνησε ο άγριος πόλεμος με τους Γερμανούς, ο Μαθιός πήρε το
τουφέκι του , όπως κι οι άλλοι συγχωριανοί, φίλησε την κυρά του και πήγε
να πολεμήσει.
Η δε Πλουμή, πήγε στον κηροποιό, αγόρασε κεριά κι άναβε κάθε μέρα ένα
κερί στην Παναγιά για να γυρίσει πίσω γερός ο άντρας της.
Κι έτσι έγινε! Μια μέρα ο πόλεμος τελείωσε κι ο Μαθιός γύρισε πίσω στην
οικογένειά του γερός και δυνατός κι έγινε ένα γλέντι στο χωριό τους, που
όμοιό του δεν είχε ματαγίνει!
Print to PDF without this message by purchasing novaPDF (http://www.novapdf.com/)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου